Bina projelerinin dayanıklılığını ve güvenilirliğini ölçen Schmidt testi, bir tahribatsız test sistemidir. Apartman, otel, tesis ya da herhangi bir bina projesinin temel taşları dayanıklılık ve güvenirlik olduğundan, Schmidt testi de dahil olmak üzere tüm değerlendirmelerin eksiksiz şekilde yapılması hayati öneme sahiptir. İnşaat sektörü için kritik rolü bulunan Schmidt testi; betonların, kayaçların ve diğer tüm yapı malzemelerinin dayanıklılığını ölçerek, söz konusu mühendislik projelerinin ne kadar uzun ömürlü olduğuna dair fikir verir.
Schmidt testi uygulandıktan sonra ortaya çıkan sonuçlar profesyonel kişilerce yorumlanarak raporlanmalıdır. Ayrıca Schmidt testi için kullanılacak olan cihazın kaliteli olması, bu cihazları kullanacak olan firmanın ise güvenilir olması büyük önem taşır. Peki Schmidt testi nedir ve hangi durumlarda yapılmalıdır?
Schmidt Testi Nedir?
Bir betonun ya da yapı malzemesinin basınç dayanımı ne kadar yüksekse, o malzemenin kalitesi de o kadar yüksek demektir. Bir başka ifadeyle basınç dayanımının yüksek olması, o malzemenin yüksek yük taşıma kapasitesine ve dayanıklılığına sahip olduğunu gösterir. İşte Schmidt testi de bu dayanıklılığı söz konusu malzemeye herhangi bir hasar vermeden ölçer. Taşınabilir bir alet olan Schmidt çekicinin betona ya da diğer yapı malzemelerine çarpması ile birlikte, söz konusu malzemenin dayanımı ve yük kapasitesi de ölçülmüş olur. Bu testin sonuçlarının görülebilmesi için laboratuvar testlerine gerek yoktur.
Schmidt testi, beton basınç dayanımını ölçmek için kullanılan bir tahribatsız test sistemidir. Schmidt testi, beton test çekici ya da Schmidt çekici gibi isimlerle de anılır. Bu alet 1950’li yıllarda Ernst Schmidt tarafından, İsviçre’nin başkenti Zürih’te keşfedilmiştir ve ismini de mucidinden alır. Nitekim Schmidt çekici testi bugün tüm dünyada uluslararası standart olarak kabul edilmektedir.
Schmidt Testi Çalışma Prensibi
Yapı malzemesine zarar vermeden gerçekleştirilen Schmidt testi için, aslında çekiç gibi görünmekten çok uzak olan küçük bir alet kullanılır. Yaklaşık 30 cm boyutundaki bu aletin beton ya da yapı malzemesi üzerine yerleştirilmesi ve darbe uygulanması ile birlikte geri tepme gerçekleşir. Bu geri tepme betonun sertliğine ve kalitesine göre az ya da çok olabilir. Geri tepmenin derecesi, söz konusu yapı malzemesinin mukavemet değerini, yani dayanıklılığını ve kalitesini gösterir.
Schmidt Testi Neden Önemlidir?
Beton yapıların kalitesinin kontrol edilmesi, doğrudan insan hayatını tehdit edebilecek olan risklerin ortadan kaldırılmasını sağlar. Uygulama kolaylığı sunan beton test çekici şu açılardan büyük önem taşır:
Yapıların dayanıklılığının, dolayısıyla uzun ömürlülüğünün test edilmesi için en önemli göstergelerden biridir.
Projenin uluslararası mühendislik standartlarına uygun olduğunu gösterir.
Hataların erkenden tespit edilerek gerekli önlemlerin alınmasını sağlar.
Bakım ve güçlendirme çalışmalarının hangi bölgelerde, ne şekilde yapılması gerektiğine dair bilgi verir.
Schmidt testi yapı güvenliğinin, dolayısıyla insan hayatının korunması açısından önemli bir referans noktasıdır. Bu testin bu denli kullanışlı olmasının nedenleri ise şunlardır:
Ölçüm işlemi betona zarar vermeden gerçekleştirilir, aynı numune üzerinde tekrar test yapılmasında sakınca yoktur.
Ön hazırlık gerektirmeksizin, hızlı ve kolay şekilde yapılabilir.
Taşınabilir bir sistem olduğundan testler yerinde gerçekleştirilir.
Diğer tahribatsız test sistemleri ile mukayese edildiğinde çok daha ekonomiktir.
Schmidt testi sayesinde hem yapıların inşası sırasında hem de yapıların inşası sonrasında kalite kontrolü sağlanabilir. Testin alanında uzman profesyonel personeller tarafından gerçekleştirilmesi, sonuçların doğru şekilde yorumlanması ve gerekli müdahalelerin zamanında gerçekleştirilmesi açısından önem taşır.
Schmidt Testi Hangi Durumlarda Kullanılır?
Schmidt testi hatalı ya da yetersiz betonun tespit edilmesini sağladığından, inşa süreçlerinin her adımında kullanılabilir. Schmidt testi ile;
Beton yapıların inşaatı sırasında kalite kontrolü yapılabilir,
Mevcut beton yapıların kalite kontrolü yapılarak yapısal sorunlar tespit edilebilir,
Deprem, sel vb. doğal afetlerden sonra yapının genel durumu değerlendirilebilir,
Farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan dayanıklılık sorunlarının giderilmesi için, onarım ve yenileme çalışmalarının planlanması adına gerekli analizler yapılabilir,
Yeni beton türleri geliştirilmesi ya da kalite kontrolünün yapılabilmesi adına araştırma geliştirme faaliyetlerinde kullanılabilir.
Schmidt testi beton yapıların ana taşıyıcı sistemi olan kolonlarda ya da kirişlerde, yapıların ağırlığını taşıyan perde duvarlarda, yapının yükünü zemine aktaran temellerde kullanılabilir. Ayrıca Schmidt testi binaların yanı sıra köprü, baraj, tünel ya da benzeri yeraltı yapılarında da kullanılabilir. Peki Schmidt testi nasıl yapılır ve testi yaptırmak için ne yapmak gerekir?
Schmidt Testi Nasıl Yapılır?
Schmidt testi yapılmadan önce, beton yüzeyinde pürüz olmaması, yüzeyin düz olması gerekir. Yüzey hazırlandıktan sonra Schmidt testi için izlenen işlem adımları şu şekildedir:
Schmidt çekici ölçüm noktasına dik şekilde yerleştirilir,
Belirli bir güç uygulayarak çekiç yüzeye vurulur ve bu vuruşun sonucunda cihaz geri teper,
Söz konusu geri tepme beton basınç dayanımını gösterir ve cihaz üzerindeki göstergede bir değer okunur,
Bu işlem düzenli olarak tekrarlanarak değerler kaydedilir; ardından bu değerler bir dönüştürme tablosu ya da formüller kullanılarak hesaplanır ve betonun mukavemet değeri elde edilir.
Çekicin beton yüzeye doğru şekilde yerleştirilmemesi ya da çekicin doğru şekilde vurulmaması, elde edilen sonuçların yanlış olmasına neden olabilir. Bu yüzden işlemin kesinlikle bu alanda deneyimli Schmidt çekici operatörleri tarafından uygulanması gerekir. Bu, hem beton kalitesinin doğru şekilde ölçülmesi hem de bakım çalışmalarının doğru şekilde gerçekleştirilmesi açısından hayati öneme sahiptir.
Nasıl Schmidt Testi Yaptırabilirsiniz?
Schmidt testi gerçekleştirecek olan kişilerin hem uygulamanın nasıl yapılacağı hem de değerlerin nasıl okunması gerektiği konusunda yetkin olması gerekir. Aksi halde elde edilen sonuçlar hiçbir anlam ifade etmeyecektir. 25 yılı aşkın süredir sektör profesyonelleri ile çalışan, sayısız projenin güçlendirme çalışmalarında yer almış olan Beşoğlu, baca güçlendirme çalışmalarından sismik güçlendirmeye, deprem analiz raporlarından tahribatsız test sistemlerine kadar pek çok alanda profesyonel hizmet verir. Schmidt testi sayesinde yapı güvenliğini analiz eden Beşoğlu, gerektiği durumları yapı güçlendirme projelerini planlar. Eğer siz de yapılarınız için Schmidt testi yaptırmak isterseniz, hemen şimdi bizimle iletişime geçebilirsiniz.
