Statik Proje Nedir Nasıl Yapılır?

Bir bina, tesis, yapı gördüğünüzde, o yapının, binanın ve tesisin taşıyıcı bir sistemin olduğunu aklınızdan çıkarmamalısınız. Gördüğünüz her türlü ahşap bina, yığma bina, betonarme bina ya da çelik konstrüksiyon bina mutlaka statik proje sayesinde ayakta durmaktadır.

Statik Proje Nedir Nasıl Yapılır?

Burada bina ve tesislerin tasarlanmasından sonra, devreye giren mühendislik işlemleri bulunmaktadır. Mimari proje ile başlayan bir süreçtir. Mimari proje ihtiyaçlar doğrultusunda hazırlanmaktadır. Bina neden yapılacaktır? Ne amacıyla kullanılacaktır? Bir konut olarak düşünülüyor ise, kaç kişi konaklayacaktır? Neye cevap verecektir? Bir alışveriş merkezi olarak tasarlanıyor ise, mevcut dükkanların ya da tesislerin kapasitesi ne olacaktır? Kaç metrekare alana sahip olacaktır? Gibi soruların cevabı, mimari projede gösterilir.

Bir tünel, bir köprü, bir viyadük yapılacak ise, ne kadar mesafede olacaktır? Ne kadar yük taşıyacaktır? Gibi tüm detaylar, düşünceler, mimari projede hayata geçmektedir. Hemen arkasından bu bina, tesis, köprü, viyadük, tünel gibi yapıların hayatta kalması için ihtiyaç duyulan hesaplamalar yani statik projeler devreye girmektedir.

Statik Proje Ne İşe Yarıyor?

Yazının giriş bölümünde de anlatıldığı gibi, yaşadığınız, ziyaret ettiğiniz, çalıştığınız, kullandığınız her türlü bina ve tesislerin ayakta durmasını sağlayan bir statik proje bulunmaktadır. Statik projenin içerisinde, taşıyıcı sistemlerin yer aldığı görülmektedir. Temelden başlamaktadır. Bodrum katını, bütün katları, kat planlarını, çatı planlarını, bunların kesitlerini, detaylarını ve bu kesit ve detaylar hakkında yapılan hesaplamaları kapsamaktadır.

İsmini duyduğunuz, gördüğünüz, keşif yapabildiğiniz kolonlar, kirişler, temeller, perde betonlar, duvarlar, kapılar, pencereler, kapı pencere boşlukları, merdivenler gibi her türlü alanda yapılan statik proje ya da statik hesaplama işlemleri bulunmaktadır. Kısaca binanın iskeleti şeklinde ifadenin kullanılması mümkündür. Ayrıca yapılan statik proje ile birlikte, mimar koordinatörlüğünde binanın gerçeğe dönüşmesi aşamasından sonra, binanın dış mukavemetlere ya da iç mukavemetlere karşı direncini ortaya koymaktadır. Binaya yük bindiğinde, sistemin nasıl çalıştığı ya da çalışması gerektiğini görülmektedir. Bir doğal afet, bir deprem meydana geldiğinde, binanın ya da taşıyıcı sistemlerin nasıl hareket ettiği, direnç gösterdiği ya da göstermesi gerektiği ortaya konulmaktadır.

Statik Projeyi Kim Hazırlıyor?

Statik proje hazırlama işleminde görev, inşaat mühendislerinde bulunmaktadır. Mimarlar tarafından yapılan bir işlem değildir. Mimar hayal eder, ihtiyaçları belirler, bina ve tesisi ortaya çıkarır. İnşaat mühendisi devreye girer, bina ve tesisin oluşmasına, ayakta kalmasına direnç göstermesine katkı sağlayacak uygulamayı, inşaat mühendisleri hayata geçirir. İnşaat mühendislerinin görev yerleri firmalar ise, mutlaka ve mutlaka inşaat mühendisleri odasından yetki belgesini almak zorundadır.

Her inşaat mühendisinin statik proje yapma imkanı ve kabiliyeti bulunabilir. Almış olduğu eğitimler nedeni ile bunu yapacak kapasiteye sahiptir. Ancak burada önemli olan, bu projeye resmi anlamda onay alınabilmesi için, çalıştığı işletmenin ya da kurduğu gerçek kişiliğin mutlaka ve mutlaka inşaat mühendisleri odasından yetki belgesi almış olmasıdır.

Statik Projeye Müdahale Edilir mi?

Ne yazık ki, özellikle ülkemizde yapılan statik projeye bilinçsiz şekilde müdahale eden şahısların bulunduğu görülmektedir. Bireysel müdahale anlayışının dışında, bazı yetkisiz, bilgisiz işletmelerin, gerçek ya da tüzel kişiliklerin, firmalarında müdahale ettiği görülmektedir. Nedir bu müdahale? Mevcut bina ve tesis vardır. Bunun kolonları, kirişleri, taşıyıcı sistemleri, perde betonları belirlidir. Yaşam alanını genişletmek ya da kullanım alanına yer açmak amacıyla, kolon ve kirişlerin kesildiği, perde betonlara zarar verildiği görülmektedir. Bu tip müdahaleler binanın hayatta kalma direncini, olası bir depremde yıkılma ihtimalini ortaya çıkaracaktır. Kesinlikle yapılmaması gereken işlemler olduğu unutulmamalıdır.