Hafif, dayanıklı ve kolay işlenebilir olması nedeniyle yapı tasarımının en önemli bileşenleri arasında yer alan ahşap; betonarme ve çelik yapılar ile mukayese edildiğinde çok daha çevre dostudur ve daha az enerji tüketimi gerektirir. Ahşap yapı tasarımının en kilit noktaları ise kullanılan ahşap malzemeler ve güvenli bağlantı elemanlarıdır. Ayrıca ahşap yapı tasarımı öncesinde dayanıklılık, taşıma kapasitesi ve estetik gibi unsurların göz önünde bulundurulması, sürecin başarılı ve istenilen şekilde sonuçlandırılmasına yardımcı olur.
Ahşap Yapı Tasarımı Süreci
Her ne kadar dışarıdan bakıldığında basit olarak algılansa da aslında ahşap yapı tasarımı karmaşık bir mühendislik disiplini olarak değerlendirilebilir. Dolayısıyla ahşap yapı tasarımını gerçekleştirecek olan ekiplerin ahşap malzemelerin özellikleri, yapı mekaniği ve aynı zamanda yangın güvenliği gibi konularda yetkin olması büyük önem taşır. Ahşap yapı tasarımı sürecinde göz önünde bulundurulması gereken unsurlar ise şunlardır:
Ahşap Türü
Ahşap yapı tasarımında kullanılan farklı ahşap türleri mukavemet, dayanıklılık, estetik görünüş ve işlenebilirlik bakımından farklı özelliklere sahiptir. Örneğin çam, ladin, köknar ya da kavak gibi ağaçlar yumuşak ve daha kolay işlenebilir bir yapıya sahipken; meşe, kayın, ceviz ve maun gibi ağaçlar ise daha serttir ve işlenmeleri zordur. Buna rağmen daha dayanıklıdırlar.
Taşıma Kapasitesi
Çeşitli yüklerin ahşap elemanlar üzerindeki etkisinin hesaplanması, ahşap elemanların istenilen taşıma kapasitesine göre planlanması, yapıların dayanıklı ve insan hayatını tehdit etmeyecek şekilde tasarlanması açısından büyük önem taşır. Bu yüzden ahşap elemanların binanın kendi ağırlığını, insan ve mobilya ağırlığını, kar ve yağmur yükünü, rüzgar yükünü ve deprem yükünü taşıyabilecek şekilde tasarlanması gerekir. Nitekim bina geometrisi, malzeme özellikleri, yük dağılımı ve güvenlik gibi tüm faktörler alanında uzman personeller tarafından ahşap yapı tasarımı süreci öncesinde planlanmalıdır.
Bağlantı Yöntemleri
Ahşap elemanların birbirine bağlanmasını sağlayan bağlantı ekipmanları ve bağlantı yöntemleri dayanıklılık üzerinde büyük etki sahibidir. Her projenin bağlantı gereksinimleri farklı olacağından, proje öncesinde tasarımcıların en güvenilir bağlantı yöntemlerini seçmesi gerekir. Nitekim çivilerden vidalara, civatalardan yapıştırıcılara kadar tüm bağlantı elemanları yapının dayanıklılığına olabilecek en iyi şekilde hizmet etmelidir.
Yangın Güvenliği
Ahşap yanıcı bir malzeme olduğundan, ahşap yapıların yangın güvenliğinin sağlanması hayati öneme sahiptir. Dolayısıyla hem yapının tasarım sürecinin yangın direncini maksimum şekilde inşa edecek şekilde planlanması hem de yangın yönetmeliklerine uygun olması gerekir. Yangın güvenliğinin sağlanabilmesi adına yapının yangın geciktirici kimyasallar ile yangına karşı dayanıklılığının yükseltilmesi gerekir. Aynı zamanda yangın geciktirici malzemelerin kullanılması ve hatta yapının sprinkler gibi yangın söndürme sistemleri ile donatılması da son derece önemlidir.
Ahşap Yapı Tasarımının Avantajları
Ahşap tamamiyle yenilenebilir ve dönüştürülebilir bir kaynaktır. Ahşap malzemelerin üretim süreci, diğer yapı malzemeleri ile mukayese edildiğinde çevreye çok daha az zarar verir. Hem enerji tüketimi hem de sera gazı emisyonu oldukça düşüktür. Ahşap yapı tasarımının öne çıkan diğer avantajları ise şunlardır:
- Doğal bir yalıtım malzemesi olan ahşap ısıyı tutmak konusunda son derece başarılıdır. Bu yüzden ortamın kışın daha sıcak ve yazın daha serin olmasını sağlar. Bu da hem ısıtma hem de soğutma maliyetlerinden tasarruf edilmesi anlamına gelir.
- İnşa süreci betonarme ve çelik yapılara oranla daha hızlıdır. Bu da hem işçilik maliyetlerinden hem de zamandan tasarruf edilmesini sağlar.
- Ahşap deprem ve benzeri doğal felaketlere karşı dirençlidir. Uzun ömürlü bir kullanım imkanı sunar.
- Doğal bir malzeme olduğundan estetik değerleri yüksektir. Mevcut yapılara entegre edilmesi ve gerekli olduğu durumlarda değiştirilmesi mümkündür.
- Ahşap hava kalitesini iyileştiren bir malzeme olarak daha sağlıklı ortamlar yaratılmasına yardımcı olabilir.
- Betonarme ve çelik yapı malzemelerine oranla daha düşük maliyetlidir.
Sonuç olarak ahşap yapı tasarımı ile çevre dostu, enerji tasarrufu sağlayan, hızlı inşa edilen, estetik, dayanıklı, uygun maliyetli ve sağlıklı yapılar inşa etmek mümkündür. Tıpkı betonarme ve çelik yapılarda olduğu gibi ahşap yapı tasarımı sürecinde de profesyonel bir ekip ve uzun yıllara dayanan bir tecrübeyle hizmet veren Beşoğlu Endüstri, güvenli yapılar inşa edilmesini sağlar. Eğer siz de ahşap yapı tasarımı ile ilgili olarak bilgi ve hizmet almak isterseniz, hemen şimdi bizimle iletişime geçebilirsiniz.