Özellikle deprem bölgelerinde, inşaat sektöründe dikkat edilmesi gereken belirli başlı konular bulunmaktadır. Bu belirli başlı konular depremlere dayanıklılıktan başlar. Özellikle bu deprem konusunda örnek alınması gereken ülke ise tabi ki Japonya olarak gösterilebilir. Oldukça sağlam yapıları ile ön plana çıkan Japonya’nın kentlerindeki yerleşkelerde dayanıklılık hat safhada olarak incelenebilir. İşte bizim ülkemizde de depreme dayanıklılık ve sağlamlık açısından betonarme yapı tasarım oldukça önemli bir konudur. Bu şekildeki betonarme tasarımlarda asıl amaç her zaman için sağlamlık, dayanıklılık, deprem dayanıklılığı ve daha uzun süreçte kullanılabilecek yapıların oluşumunu sağlamak olmaktadır.
Betonarme yapı tasarım konusunda özellikle deprem faktörü çok büyük bir etki olduğu için bu tasarımlarda üzerinde durulması ve dikkat edilmesi gereken ilk konu olarak depreme dayanıklılıktan söz edilebilir. Bunun için de dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Depreme dayanıklı bir yapı sağlanmasında kiriş ve kolonların öneminden taşıcıyı sistemin düzenine kadar pek çok noktaya dikkat edilmelidir. Özellikle deprem sırasında en çok zorlanan bölgeler olarak kiriş ve kolonların birleşim bölgelerinden söz edilebilir. Burada da kenetlenmesine ve donatın düzenlenmesine çok dikkat edilmelidir. Betonarme sistem içerisinde rijitlik ve dayanımın düzgün bir şekilde ayarlanması noktasında aynı zamanda depremden sonra oluşabilecek hasarların da hem önüne geçilmekte hem de bu hasarlar minimum miktara indirilebilmektedir.
Betonarme Yapı Tasarımında Süneklik Sağlanması
Görüldüğü üzere Betonarme yapı tasarım noktasında dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan bir tanesi dayanıklılık konusu oluyor. Burada da çeşitli inşaatçılık alanından gelen kavramlar ortaya çıkıyor. İşte bu kavramlardan bir tanesi de süneklik kavramıdır. Süneklik kavramının arttırılması betonarme yapılarda dayanıklılığın arttırılması için çok önemli bir konudur. Süneklik düzeyinin arttırılması ve yükseklik kazanması için belirli başlı noktalara dikkat edilmelidir. İşte bu noktalar inceleme altına alındığında öncelikli olarak kiriş ve kolon konularından bahsedilebilir. Kiriş ve kolonlarda mutlaka sık etriye düzeni kullanılmalıdır. Böylelikle de betonun hem dayanımı hem de sünekliği arttırılmış olmaktadır.
Bunun haricinde bir de sünek güç tükenmesi durumunun gevrek olan sistemden daha önce ortaya çıkması mutlaka sağlanmalıdır. Bu da betonarme yapının gücünün daha da artış göstermesini sağlar. Mesela kiriş ve kolonların birleşim bölgelerinde yer alan gevrek güç tükenmesini ortaya çıkartmakta olan şey kesme kuvveti kapasitesidir. Bunun eğilme momenti kapasitesinden yüksek tutulması yukarıdaki ilkenin gerçekleştirilmesini sağlar. Bu durum da tabi ki süneklik gücünün daha yavaş bir şekilde tükenmesini ortaya çıkartır ve dayanıklılık da bu şekilde artış göstermiş olur. Betonarme yapı tasarım konusunda özellikle bu süneklik kavramının üstünde durulması gerekiyor. Dayanıklılığın bağlı olduğu bir kavram olduğundan dolayı dikkat edilmesi dayanıklılığın arttırılması anlamına gelmektedir.
Betonarme Elemanda Güç Tükenmesi
Betonarme yapı tasarım sisteminde, zaman zaman betonarme elemanlarda güç tükenmesi de meydana gelebilmektedir. Bunun oluşmasında da tabi ki belirli başlı faktörler bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi beton ezilmesi olarak adlandırılabilir. Bu beton ezilmesi konusunda sargı ile çekirdek kısmında yüksek birim uzamaları görülür. Etriye kopması da bunlardan bir tanesidir. Bunda da sargılı kesit bölümünde ezilme noktası belirlenir. Boyuna donatı kopması ileri deformasyonlarda görülen bir güç tükenmesi durumudur. Etriye aralığına bağlı olarak da boyuna donatı burkulması yaşanabilmesi mümkündür. İşte bu gibi durumlar için de dikkat edilmesi gereken noktalar kapasite tasarım ilkeleridir. Mesela bunlarda da öncelik istenmeyen göçme modları olmalıdır.
İstenmeyen göçme modları olarak kesme ve ankraj seçenekleri incelenebilir. Bunlar için de yapılması gereken şey yani istenmeyen göçme modlarında gerekli kapasite azami olası istemlerin düşünülmesi ile birlikte sağlanmaktadır. Bunun haricinde enerji tüketimi için uygun görülmeyen bazı gevrek elemanlar bulunmaktadır ve bunlar elastik olarak tasarlanarak sorun çözülür. İşte bu şekildeki kapasite tasarım ilkelerinin dikkate alınarak hesapların yapılması sayesinde de betonarme yapı tasarımının dayanıklılığı daha da arttırılmış olur ve sıkıntıların çıkması önlenir. Özellikle de depremin getirmiş olduğu olumsuz etkilerin önüne geçmek için betonarme yapı tasarım konusunda ilkelere, kolon ve kirişlerin bağlam noktalarına ve dayanıklılığına, sünek güç durumuna kesinlikle dikkat edilmelidir.
Betonarme Yapı Tasarım Çalışmaları Hakkında Bilgi Almak İçin Bizi Arayabilirsiniz. Tıklayınız!