Deprem tehdidine karşı bina güçlendirme günümüzde hayati önem taşımaktadır. Bina Güçlendirme Nedir? Bina Güçlendirme Nasıl Olur? Ülkemizde sağlam zemin üzerine yapılmamış ve kaliteli malzeme kullanılmadığı için yapıların çökme haberlerini almaktayız. Daha az maliyet ile daha çok kazanç hedefleyen kişiler sebep olmaktadır. Bu şekilde insan hayatı tehlikeye girmektedir. Günümüz koşullarında bilinçsizce yapılan yapılara bina güçlendirme işlemi yapılarak önlem alınmaya çalışılmaktadır. Bina güçlendirme süreci deprem, rüzgar gibi durumlara karşı binanın dayanıklılığı adına bir takım müdahaleler gerektirir.
Güçlendirilmesi gereken yapıları şöyle sıralayabiliriz; tarihi yapılar ki bunlar son derece önemlidir. Yani yıkıldığı takdirde yeniden aynısının yapılmasının mümkün olmadığı yapılardır. Bu gibi yapılarda güçlendirme maliyeti önemsizdir. Bir de güçlendirme maliyetinin önemli olduğu yapılar vardır. Bunlar konut, mağaza, ofis gibi alanlardan oluşur. Güçlendirme maliyetinin önemli olduğu yapılar direkt olarak yaşamımızı sürdürdüğümüz alanlardır ki, bu alanların güvenli ve sağlam olması önemlidir. Bu nedenle güçlendirme projesinde atılması gereken adımlar son derece önemlidir. Öncelikle sağlıklı bir değerlendirme yapılmalıdır. Binanın hasar oranı, yenilenmesi ve sağlamlaştırılması gereken kısımları iyi saptanmalıdır. Detaylı bir araştırma ile güvenilir bir inşaat mühendisliği bürosu aramak bu konuda atılması gereken en önemli adımdır. Uzman bir ekip tarafından bu işlem yürütülmelidir.
Bina Güçlendirme Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Güçlendirme için önce bir rapor hazırlanmalıdır. Zemin grubu ve emniyet gerilme bu rapor içerisindedir. Bu güçlendirme bünyesinde yapılardaki paslı demirler, beton kesitlerindeki azalma revize edilmesi gereklidir. Bina güçlendirme çalışması yapılmasına en çok neden olan şey beton dökülmesidir. Beton dökülmeleri başladıktan sonra ilerleyen evrelerde daha sıkıntılı durumlar ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle bir an önce onarım yaptırılmalıdır. Onarım öncesinde dökülen gevşemiş kısımlar çıkarılıyor. Pasların temizlenmesine dikkat edilmelidir. Güçlendirme bünyesinde eklenen donatılar ıslatıp biraz kuruması beklenmesi gereklidir. Biraz kuruduktan sonra ise paslanma önleyici maddeler, çimento eklenip yüzeye uygulanır. Bundan sonra ise tamir harcı gerekli bölgelere uygulanır. Tüm bu işlemlerin ardından düzeltme işlemlerine başlanır. Yine gerekli kimyasallar yüzeye uygulanır.
Betonarme Binaların Güçlendirilmesinde Kullanılan Malzemeler ve Önemi
Betonarme binaların güçlendirilmesi üç farklı malzeme ile yapılabiliyor. Bunlar karbon elyaf, beton ve çeliktir. Bu malzemeler ile özellikle kolon kısımlarının güçlendirilmesi çok sağlıklı bir şekilde yapılabilmektedir. Beton en sık kullanılan malzemelerin başında gelir. Bina güçlendirme nedir? diye araştıranların genellikle karşısına ilk seçenek olarak beton çıktığı görülmektedir. En düşük maliyetli ve depreme karşı en dayanıklı malzeme olduğundan beton önemli bir hal almaktadır. Ancak kolonlarda kullanılan betonun kaliteli olması gerekmektedir. Kalitesiz kullanılan beton ile kolon güçlendirilmesi isterken daha da kötü bir duruma gelebiliyor. Beton dışında yapı güçlendirilmesi için bir başka malzeme de çeliktir. Çelik kolonların güçlendirilmesi açısından oldukça önemlidir. Malzeme olarak çok bilinmediğinden maliyeti düşük olsa da çelik için ödenen işçilik ücreti fazla olabiliyor.
Bina güçlendirme çeşitleri nelerdir diye bakıldığında, önemli bir teknik karşımıza çıkmaktadır. Karbon elyaf denilen sistem ise ülkemizde yeni yeni şekil almaya başlamıştır. Deprem Yönetmeliğinde kullanım iznini 2003 yılında almıştır. Karbon elyafın ana malzemesi karbon ve reçinedir. Karbon elyaf 0.5 milimetre kalınlığındadır. Kolona kağıt gibi sarıldığı zaman bir katı 2.5 cm çelik sarılmasına eş orana gelmektedir. Binanın çelik ile sarılması ortalama 6 ay sürebilirken karbon elyaf kullanımı ile bu süre 1.5 aya kadar inebilmektedir. Karbon elyafın bir avantajı da, çelikle yapılan güçlendirmelerde ev halkı evi bir süre terk etmek durumunda kalırken karbon elyaf kullanımında buna gerek kalmaz. Güçlendirme işlemlerinde karbon elyafın etkisini daha net görebilirsiniz.
Bina Güçlendirme İşleminde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Binaların güçlendirme işlemine girmeden önce geoteknik mühendisi tarafından kontrol edilmesi gerekir. Geoteknik mühendisinin araştırmaları ile güçlendirme seviyesi tespit ediliyor. İncelemeler esnasında özellikle kolonlar, köşe, yük taşıyan bölgeler iyi denetlenmelidir. Güçlendirme durumunun ortaya çıkması genellikle taşıyıcı sistemdeki parçanın hasarı, orta düzeyde yıpranma şeklindedir. Bununla beraber binadaki katın izin verilenden fazla olması, beton kalitesindeki eksiklikler güçlendirme işlemini gerektirmektedir. Temeli kuvvetlendirme, mantolama, kiriş mantolama, ek perde gibi işlemler yapılabiliyor. Üç kattan daha az olan evlerde, depreme karşı dayanıklılık hesap edilip ona göre kolon mantolama işlemi yapılmalıdır. Şayet bina kat sayısı dört ve üzeri ise perde ilavesi ile güçlendirme yapılmalıdır. Eski bir bina güçlendirildiği takdirde sıfır bir bina kalitesinde oluyor ki, bu da evde oturanlar için büyük bir avantaj haline gelmektedir. Bu konuda bina güçlendirme hakkında iyi bir araştırma yapılması iyi olacaktır.
Günümüzde binaları yıkıp yenisini yapmak yerine güçlendirme işlemleri tercih edilmektedir. Bunun nedeni hem durumun daha maliyetli olması hem de güçlendirilen bina kadar sağlam olup olamayacağından emin olunamamasıdır. Ülkemizde yapıların büyük kısmı betonarmedir. Bu zamana kadar ortaya çıkarılan yapıların %50’sinin depreme karşı dayanıksız olduğunu söylersek bina güçlendirmenin değeri bir kere daha anlaşılacaktır. Deprem yönetmeliği yapı güçlendirme projelerinin standartlarını bildirmektedir. Buna göre, belirlenen yöntemler doğrultusunda yapı sıfır bir bina konumuna gelebiliyor. Ayrıca, bu süreç yönetmelikte belirtilen sistem çerçevesinde gerçekleşiyor. Bina güçlendirmeyi her bilinçli birey ciddi olarak düşünmekte ve hayata geçirmektedir.
Bina güçlendirme kapsamında olası bir can kaybı en aza indirilmektedir. İleride meydana gelecek ciddi bir deprem vakasına karşı ancak binanın güçlendirme ile dayanması mümkündür. Bu nedenle çok geç olmadan hasarlı binalar onarılmalıdır. Uzman ekip tarafından yapılan bu güçlendirme, insanların evlerinde güvenle yaşamasını sağlıyor. Ayrıca, iç rahatlığı ve huzur sağlıyor.
Bina Güçlendirme ve Uygulamaları için Bize Ulaşabilirsiniz. Tıklayınız!