Evinizin Deprem Riski Taşıdığını Nasıl Anlarsınız?

İçinde yaşadığınız ve aileniz ile birlikte hayatınıza geçirdiğiniz evinizin, depreme karşı dayanıklı olup olmadığını meydana gelen bazı yapısal değişiklikleri fark ederek tespit edebilmeniz mümkündür. Olası can ve mal kayıplarını engellemek ya da en azından en iyi ihtimalle minimum seviyeye indirmek amacıyla, yaşadığınız konut ve binada  gözlem yapmanızı sizlere tavsiye ediyoruz. Basit bir iki konuya dikkat etmek sureti ile evinizin deprem riski taşıyıp taşımadığını anlayabilir, en azından ön görebilirsiniz. 

Yapacağınız tespitler doğrultusunda evinizin dayanıklılığından şüphe duyuyorsanız uzman firmalardan alacağınız deprem performans analizi raporu ile evinizin durumu net bir şekilde öğrenebilirsiniz.

Konut Dayanıklılığını Nasıl Tespit Edebilirsiniz?

Evinizde yapacağınız gözlemlerin yanında konutunuz ile ilgili bazı bilgilerin birbirini tamamlayıcı nitelik taşıması durumunda en kısa sürede konutunuzun deprem performans analizini can ve mal güvenliğiniz için yaptırmanız gerekir. 

• Sıva altı kolon ve kirişlerde dikey ve yatay derin çatlaklar bulunması
• Beton içerisinde deniz kabuğu vb maddeler bulunması
• Kolon ve Kiriş demirlerinde pas dökülmelerinin olması
• Binanızın 1999’dan önce yapılmış olması
• Binanızın proje ve ruhsatının bulunmuyor olması
• Binanızda hazır beton kullanılmamış olması
• Binanın bodrum katında rutubet olması
• Binanın dere yatağında bulunuyor olması
• Binanızın dolgu zemin üzerinde bulunuyor olması

Oturduğunuz yapı bu nedenlerden bir kaçına sahipse evinizin deprem riski taşıma olasılığı bulunmaktadır.

Deprem Riski Tespiti Nasıl Yapılır?

Peki bireysel olarak yaptığınız gözlemden sonra ne yapmanız gerekiyor? Binanızın depreme hazır olup olmadığını öğrenmek istiyor iseniz, karşınızda iki farklı seçenek bulunacaktır. İlk olarak deprem performans analizi raporu alabilirsiniz. Bu rapordan çıkacak sonuçlara göre de deprem dayanıklılık testi yaptırabilirsiniz. Alacağınız raporlar yetkili ve bağımsız firmalar tarafından tabii ki işin uzmanı, yeterli teknik donanıma sahip olan kişi, kurum ya da kuruluşlar tarafından yapılmalıdır. 

Bu çalışmaların maliyeti binada yaşayanlar tarafından karşılanmaktadır. Deprem performans analizinden sonra yapılan deprem dayanıklılık testinde binanız için risk içerdiğine dair bir rapor sonucu çıkarsa bir daha bunun geri dönüşü olmayacaktır. Bu yüzden muhakkak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisans elde etmiş kurumlar tarafından yapılmalıdır. Bu tip kurumlara kimlik fotokopiniz ve tapunuz ile birlikte başvuru yapmanız gerekmektedir. Hangi kurumların lisans aldığını merak ediyor iseniz, Çevre ve Şehircilik İl müdürlüklerine başvuru yapabilir ve öğrenebilirsiniz. Bu kurumlar tarafından başvuru yapılan binalara ait bir rapor hazırlanmaktadır. Hazırlanan rapor, 7 gün içerisinde ilgili belediyelere gönderilmektedir. İnceleme işlemi yapılmaktadır. Eğer riskli olduğu belirlenmiş ise, hemen 10 iş günü içerisinde altyapı kentsel dönüşüm il müdürlüklerinin ve tapu müdürlüklerine yazılı olarak bildirim yapılmaktadır. Sistemin çalışması bu şekildedir. Riskli yapı şerhinin işlenmesi ile birlikte, ev sahiplerine tebligat gönderilmektedir.

Riskli Bina İçin Yapabilecekleriniz Kentsel Dönüşüm, Bina Güçlendirme

Riskli bina ile karşılaştığınızda ya da tespit ettiğinizde neler yapabileceğiniz aslında anlatılmıştır. Riskli bina için yapabilecekleriniz kentsel dönüşüm bina güçlendirme çalışmasında ne yapacağınızı kısaca sizlere bir kez daha anlatalım. Önce Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisans almış kurumları tespit edeceksiniz. Bu kurumlara Çevre ve Şehircilik İl müdürlüklerinden ulaşabilirsiniz. Kurumlara kimlik fotokopiniz ve tapunuz ile birlikte başvuru yapacaksınız. İlgili kurumlar tarafından bir rapor hazırlanacaktır. Hazırlanan rapor 7 gün gibi bir süre içerisinde belediye makamına gönderilecektir. İlgili makamlar tarafından inceleme yapılacaktır. 

Binanın riskli olduğu belirlenmiş ise, bu durumda 10 iş günü içerisinde Altyapı ve Kentsel Dönüşüm İl Müdürlüğü’ne ve aynı zamanda tapu müdürlüğüne belediyeler tarafından durum yazılı olarak bildirilecektir. Bina için, riskli yapı şerhi işlenecektir. Eş zamanlı olacak şekilde ev sahibine bir tebligat gönderilecektir. Binada yer alan ev sahipleri, gün içerisinde itiraz etme hakkına sahip olacaktır. Yapılan itirazlar tabii ki ilgili heyet tarafından inceleme altına alınacaktır. Eğer binanın riski olduğu net olarak kabul edilir ise, bu bina 60 gün içerisinde yıkılacaktır. Süreç bu şekilde işlemektedir.

Riskli Bina Güçlendirme Neden Tercih Ediliyor?

Bakıldığında evinizin deprem riski taşıdığını nasıl anlarsınız? Sorusu ve diğer kriterlerin detaylı açıklamasının, bu yazı içeriğinde yapıldığını göreceksiniz. Peki riskli bina güçlendirme neden tercih ediliyor? Maliyetler açısından, zaman açısından böyle bir yöntemin ya da yöntemlerin tercih edildiği görülmektedir. Ancak burada belirleyici karar bulunmaktadır. Karar nedir? İlgili kurumlar tarafından ya da teknik heyetler tarafından binanın yıkılmasına ya da yıkılmamasına karar verilmesidir. Eğer yıkılmaması yönünde bir karar verilmiş ise, bu durumda bina güçlendirme çalışmaları yapılacaktır. Tabii ki bina güçlendirme çalışmalarında işin uzmanı profesyonel ekipler, gerçek ya da tüzel kişilikler devreye girecektir.

Bina güçlendirme çalışmaları hakkında daha detaylı bilgi edinmek için “Bina Güçlendirmesi İçin İlk Yapılması Gerekenler” başlıklı blog yazımızdan faydalanabilirsiniz.