FRP Tarihi Yapıların Güçlendirilmesi, korunması ve bakımı temel sorunlardan biridir ve mevcut yapıların, duvarlarının güçlendirilme ihtiyacı vardır. Agresif çevre ve bazı doğal felaketler, güçlendirilmemiş duvarlara ve yapılara (URM) büyük zarar verebilir. Bu agresif faktörlere hiç dikkat etmeden ya da hiç düşünmeden, kullanılan birçok eski duvar yapısı tasarlanmış ve inşa edilmiştir. Buna ek olarak, sismik gereklilikler nedeniyle pek çok hasarlı binanın güçlendirilmesine ihtiyaç duyulmuştur.
Birçok durumda, bu doğal efektler antik dönemde düşünülmemiştir. Modern güçlendirilmiş taş işçiliğinin ortaya çıkması, hasarlı yapıların güçlendirilmesi düşünürken önemli bir sorumluluk teşkil eder. Duvarcılık bileşenlerini, güçlendirilmesi üzerinde önemli araştırmalar yapılmıştır. Bağlantılar, çelik ve beton gibi geleneksel malzemelere dayanan güçlendirme yöntemlerine neden olur. Bu geleneksel teknikler genellikle yapılara fazladan yük getirir ve daha risklidir. Genel olarak, bu seçenekler URM bileşenleri, oldukça pahalıdır ve önemli bir rahatsızlığa neden olmaktadırlar.
Aşırı yükler altında URM davranışını belirlemek ve URM’nin katkısını tanımak yapı sisteminin hem mukavemet hem de sünekliğe dahil edilmesi gerekir. Lif uygulaması duvar yapısının güçlendirilmesi için güçlendirilmiş polimerler (FRP) nispeten sınırlıdır.
FRP malzemelerinin uygulanması, kolay kurulum, düşük self ağırlık, yüksek mukavemet ve duvarın başlangıç şeklini korumak için oldukça yeteneklidir. Onların hafifliği bir yapının kütlesini değiştirmediği ve dolayısıyla sismik atalet kuvvetlerini değiştirmediği anlamına gelir.
Duvarcı yapılar şimdiye kadar ki en eski yapılardır. Deneyimler ve ampirik olarak bilimsel ve modern inşa edilmedikleri ortaya konmaktadır. Bu nedenle zaman geçtikçe, restorasyona ve güçlenmeye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tür yapılar kültürel miras haline gelmiş ve iyi bir sosyal değere sahiptir. Son günlerde FRP güçlendirme için en popüler malzeme haline gelmiştir. FRP neredeyse tüm yapı tiplerine uygulanabilir.
Her yapı benzersiz olsa da, Tarihi Yapıların Güçlendirmesinde olası onarım veya güçlendirme çözümleri seçilirken yine de koruma ilkelerini ve analiz için modern kriterleri göz önünde bulundurmak gereklidir. Bu kriterler minimum müdahale, geri döndürülebilirlik, dayanıklılık ve orijinal malzemeler ve yapı ile uyumluluktur. Maliyet kriterlere dahil edilmemesine rağmen değerlendirilmelidir. Genellikle bunları göz önünde bulundurarak ilke ve kriterlere göre, bir dizi alternatif olasılık arasından en iyi çözümün bulunması veya farklı tekniklerden oluşan bir kombinasyon oluşturmak gerekir.
Güçlendirme Gerekliliği
Duvarcı yapılar antik çağlara dayanılarak oluşturulur; uygun bir teori ve iyi bir bilgiye sahip olmak gerekir. Geçmiş zamanda tarihi yapılar dışında insanların kendi evlerini de bu yöntemlerle evlerini inşa ettikleri araştırmalar sonucu bilinmektedir. Halen var olan evler bu duurmu ortaya çıkartmaktadır.
Son zamanlardaki dünya çapındaki depremler hayat ve mülkiyet güvenliği açısından insanları daha çok bilinçlendiriyor. Değerli hale gelen ünlü binanın bazıları kültür ve tarih bakımından daha uzun bir hizmet süresi istemektedir. Bazı yapılar yerleşim alanı olarak kullanıldığından da önemli bir sorun teşkil eder. Bu sebepten dolayı mevcut yapılar dışında kültürel mirası ve tarihi dokuları korumak önem teşkil eder.
Alışılmadık yüklemeden kaynaklanan yapısal sorunları veya sıkıntıyı ortadan kaldırmak veya maruz kalma koşulları, yetersiz tasarım veya zayıf inşaat uygulamaları, tarihi yapıların güçlendirmesini ortaya çıkartır. Tehlike olabilir, aşırı yüklenme, yangın, sel, vakıf yerleşimi, aşınma, yorgunluk etkileri, kimyasal saldırı, hava şartlandırma, yetersiz bakım vb. Peki nelere dikkat edilmeli;
- Mevcut kod ve standartlara uymak.
- Farklı bir yapıya uyum sağlamak için bir yapının kullanımını değiştirmenin fizibilitesine izin vermek
- Zayıf veya uygunsuz inşaat malzemeleri nedeniyle dayanıklılık sorunları.
- Tasarım veya inşaat hataları.
- Agresif ortamlar, tasarım aşamalarında tam olarak anlaşılamaması
- Yaşlanan altyapı üzerinde ömür boyu süren taleplerin artması.
- İstisnai veya kazara yükleme.
- Değişik yapısal veya yapısal olmayan bileşenlerin ömrünün değişmesi.
Yapısal Onarım ve Güçlendirme Tasarımı
Yapısal hasarlarda genellikle kozmetik onarımlar yapılır, bariz kusurları gizlemek için. Dolayısıyla, tamir stratejisi, kabul edilebilir bir emniyet seviyesine ulaşmak için yapısal gereksinimleri yeniden tasarlamak gerekir. Beklenen güçlere direnecek yapısal kabiliyetin geri kazanılmasında ilk aşama, herhangi bir kavramsal ve yapım hataları düzeltilir. Bu süreç, ani düzeltmeyi içerebilir. Rijitlikteki değişiklikler, rijitlik ile kütle arasındaki plandaki usulsüzlükler ve detaylandırma, inferior materyallerin kullanımı vs. Bu hataların ortadan kaldırılması, mutlaka başka müdahalelerden önce gelmekle birlikte, ön analiz, kritik üyeleri ve yapısal eksikliğin kapsamını belirleyebilir.
Farklı Güçlendirme Teknikleri
Güçlendirme için çok çeşitli müdahale teknikleri düşünülebilir ve aşırı yük, zemin nedeniyle zarar görmüş duvar yapılarının onarımı yerleşim, sıcaklık değişimi, rüzgar, deprem vb doğal felaketler. Kaba geleneksel ile modern arasında ayrım yapılabilir. Geleneksel teknikler eskiden antik yapılar için kullanılan malzemeler ve yapı süreçlerini kullanır. Modern teknikler yenilikçi materyalleri kullanarak daha verimli çözümler üretmeyi ve teknolojiler geliştirmeyi ortaya koyar. FRP Tarihi Eser Güçlendirme Tekniği ve tüm uygulama ayrıntıları için Beşoğlu Endüstri mühendislerine danışabilirsiniz. Bu konuda daha önce uygulamasını yapmış olduğumuz tarihi eser çalışmalarını da referanslar bölümünden kontrol edebilir bilgi alabilirsiniz.
FRP Tarihi Eser Güçlendirme Çalışmaları Hakkında Bizi Arayabilirsiniz. Tıklayınız!