Tarihi Eser Güçlendirme işlemi geniş döşemeler için, düşey olan yükleri daha iyi taşımak için yapılmaktadır. Yatay yük etkisi içinde olan ve bu yükleri taşımalarını sağlayan yatay taşıyıcıların daha güçlü ve hiçbir etkiye maruz kalmaması gereklidir. Ortaya çıkan hasar veya hasarlar genellikle döşemenin geniş boşluklarını kapsayan kısım içinde, doğrudan perdeye dayanak olduğu yerlerde ortaya çıkar. Oluşan hasarların onarılması gerekir. Kalınlığı yeterli olmayan döşemenin kalınlığının arttırılması ile başlanır veya perde duvarları uygulanarak yük aktarımı sağlanır. Yer yer oluşan çatlaklar ile hasarların onarılabilmesi için epoksi, çimento şerbeti ve püskürtme beton uygulaması yapılabilir.
Bu uygulamalar yapılırken bozulan beton uzaklaştırılır. Kırılan veya burkulan donatının kesilerek kaynakla yeni donatının eklenmesi gerekir. Ortaya çıkan hasar yüzünden döşeme kalınlaştırılır ve hiçbir etkiye maruz kalmayacak şekilde sağlamlaştırılması gerektiğinden bahsetmiştik. Döşemenin üstünden yeni beton tabakası dökülerek kalınlaştırılabilir ve alttan püskürtme beton uygulaması ile dayanıklılığı arttırılır. Yeni oluşacak kısımlara da donatılar yerleştirilir. Bu kısım mevcutta var olan kaynaklı parçalara bağlanması işlemin eksiksiz olması açısından önemlidir. Hem yeni yapılan döşeme hem de önceden var olan döşemenin arasındaki kayma gerginliğinin yok edilmesi ve rahat akışın sağlanması için, yüzeyin pürüzsüz hale gelmesi gerekir. Donatı veya çelik profil parçalarından da kullanılabilir.
Yapılarda döşemeler genellikle betonarme plak şekliyle veya nervürlü ve kaset şekliyle karşımıza çıkar. Proje tasarlanırken döşemelerin yapıdaki düşey yükleri taşıması göz önünde bulundurulur. Fakat bu işlem yapılırken yatay yüklemeler yapılırken yüklerin perdeler ve kolonlara aktarılması gerekmektedir. Yeterli kalınlık yerine getirilmediyse, donatı yerleşimi olmayan döşemeler, boşluklarda veya kolon kirişlerinin birleşim noktalarında ve döşeme açıklıklarında çatlaklar oluşturur. Lokal olan çatlakların tamiri epoksi esaslı tamir harçları ile gerçekleştirilir. Eğer yanlış bir tasarım ile çatlak oluşumu meydana gelmişse, eğilme momenti veya zımbalama etkisiyle, o zaman yapısal müdahale yapılması şarttır. Laminant plaklar ile takviye yapılabilir ya da beton püskürtme uygulaması olabilir. Gensa Proje olarak biz, binalarınızda görülen hasarları inceleyip, en uygun çözümü sunuyoruz.
Tarihi Eser Güçlendirme Nasıl Yapılır?
Bir ülkenin en önemli kültür mirası tarihi yapılarıdır. Ve ülkemizde dünyanın ilk izlerini taşıyan çok sayıda buna benzer tarihi mimari yapılar vardır. Zaman içerisinde tahriş olan kısımları için bu yapıların onarımları ve güçlendirme işlemleri yapılmaktadır. Teknolojinin de ilerlemesi ile etkin ve kalıcı çözümler üretilmekte, masraflardan da asla kaçınılmamaktadır. Geleneksel uygulanan onarım ve güçlendirme çalışmaları doğru yapılması durumunda, tarihi yapıların güvenlik düzeylerini uygun bir bütçe karşılığı arttırmaktadır. Tarihi yapıların restorasyon, onarım ve güçlendirme çalışmalarında geleneksel yöntemler uygulandığında yetersiz kalır ve başarılı olmayabilir. Bu gibi durumlarda bilimsel deneylerin yapılmış ve tecrübe edilmiş bilgiler kullanılarak, çağdaş yöntemler ile işlem yapılabilmektedir.
Tarihi yapılarda yapılacak onarım ve bakım işlemleri için, 1964 yılında tarihi yapılarla ilgili olarak bir toplantı düzenlendi. Bu toplantıda alınan kararlar Venedik Tüzüğü’nde açıkça belirtilmiştir. Yapılması gereken tüm işlemler bu tüzüğe uygun olması gerekir. Tüzüğe göre, restorasyon işlemi yapılırken iyi bir planlama yapılmalı ve ayrıntılı olarak arkeolojik ve geçmiş tarih araştırması yapılmalıdır. Yapı içinde daha önceden uygulanmış katkılar asla bozulmamalıdır. Yapının özgün yapısı bozulmayacak şekilde, eksik ve tamamlanması gereken bölümler aslını bozmadan uygulanmalıdır. Restorasyon uygulaması yapılırken, gerektiğinde geri dönüp düzeltilebilecek bir şekilde olması gerekir.
Tarihi yığma yapıların onarım ve güçlendirilmesinde öncelikle yapının gözlenmesi gerekmektedir. Bu süre içerisinde onarım ve güçlendirme uygulamaları sırasında yığma yapı elemanlarında çatlak var mı? Varsa bu oluşan çatlağın yeni ve eski olma hali nedir? Ezilme var mı? Kemer ve tonozlardaki deformasyonların durumu nasıl? Yığma duvarlarda oluşan dönmeler, farklı oturmalar, gergilerdeki mesnet sıyrılmaları ve kopmaları, yapı taşıyıcı sistemini oluşturan duvarların yapım sistemi ve mevcut durumu gözlemlenir. Bu süreçte yapı taşıyıcı sisteminin ne şekilde zorlandığı belirlenmeye çalışılır. Tarihi yapıların rölövesine ek olarak çizim hazırlanır, bu çizim üzerinde taşıyıcı sistem üzerinde oluşan ve belirlenen bozulmalar tek tek gösterilir. Rölövede belirtilmiş olan bilgilere ek olarak çatlakların genişlikleri ve derinlikleri, düşey ve yataydan oluşan sapmalar, yapı taşıyıcı sisteminin tüm özellikleri, yük taşıma şeması bilgilerinin de elde edilmesi gerekir.
Tarihi yapılarda güvenlik düzeyi yeterli mi, değil mi? Buna karar verebilmek için yapılan hesaplamalar ile bozulmalar varsa onlar itina ile izlenir. Yapının inşasında kullanılan malzemelerin özellikleri, temel zemini ve sisteminin tüm özellikleri belirlenmelidir. Bu nedenle yapıda gözlemlenebilecek tüm hareketlerin kaydı alınmalıdır. Yapı taşıyıcı sisteminin birim ağırlık, dayanım ve elastisite modülü gibi mekanik özellikleri yapıdan örnek alınarak ya da yerinde yıkıntısız deneyler yapılarak elde edilmelidir.
Tarihi Eser Güçlendirme Çalışmaları Hakkında Bilgi Almak İçin Bizi Arayabilirsiniz. Tıklayınız!